Kredyty we frankach szwajcarskich przez lata były popularnym rozwiązaniem dla osób pragnących zakupić nieruchomość w Polsce. Niskie stopy procentowe oraz stosunkowo stabilny kurs franka sprawiały, że wiele osób decydowało się na taki kredyt, licząc na korzystniejsze warunki w porównaniu z kredytami w złotówkach. Niestety, sytuacja drastycznie zmieniła się po gwałtownym wzroście kursu franka szwajcarskiego w stosunku do złotego, co doprowadziło do znacznego wzrostu zadłużenia tysięcy Polaków. Dziś, kredyty frankowe stały się powodem licznych sporów prawnych, a wiele osób szuka pomocy w unieważnieniu swoich umów kredytowych.
W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo, jakie korzyści niesie unieważnienie umowy frankowej, jakie są najczęstsze przyczyny unieważnień i co kredytobiorcy powinni wiedzieć przed podjęciem decyzji o wniesieniu pozwu. Warto pamiętać, że unieważnienie umowy frankowej może być krokiem, który zmieni całą sytuację finansową na lepsze.
Czym jest unieważnienie umowy frankowej?
Unieważnienie umowy kredytowej to proces, w wyniku którego sąd orzeka, że dana umowa była nieważna od samego początku (łac. ex tunc). Oznacza to, że zarówno kredytobiorca, jak i bank, powinni zwrócić sobie wzajemnie świadczenia wynikające z umowy – kredytobiorca zwraca kwotę otrzymanego kredytu, a bank zwraca wszystkie dokonane przez kredytobiorcę spłaty, włącznie z odsetkami i innymi kosztami. Co istotne, w przypadku unieważnienia umowy nie ma już mowy o dalszym obowiązku spłacania kredytu, a kredytobiorca zostaje zwolniony z zadłużenia.
Kluczowe elementy unieważnienia umowy:
- Nieważność od samego początku – sąd uznaje, że umowa kredytowa nie istniała w sensie prawnym.
- Zwrot wzajemnych świadczeń – kredytobiorca i bank zwracają sobie wszystko, co zostało przekazane w ramach umowy.
- Brak dalszych zobowiązań – po unieważnieniu umowy kredytobiorca nie jest już zobowiązany do spłacania kredytu.
Jakie klauzule mogą prowadzić do unieważnienia?
Unieważnienie umowy frankowej najczęściej wynika z zastosowania przez bank nieuczciwych klauzul umownych (tzw. klauzule abuzywne). Przykładowo, jednym z najczęstszych powodów unieważnienia umowy jest zastosowanie klauzul indeksacyjnych, które pozwalają bankowi na przeliczanie wartości kredytu według kursów walut ustalanych jednostronnie przez bank. Takie klauzule są uznawane za nieuczciwe, ponieważ wprowadzają one nieproporcjonalne ryzyko walutowe na kredytobiorcę, który często nie miał pełnej świadomości skutków takiej konstrukcji umowy.
Korzyści wynikające z unieważnienia umowy frankowej
Decyzja o unieważnieniu umowy frankowej może przynieść kredytobiorcom szereg korzyści, które znacząco poprawią ich sytuację finansową. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:
1. Uwolnienie się od ryzyka walutowego
Jednym z największych problemów związanych z kredytami frankowymi jest ryzyko walutowe, czyli zmienność kursu franka szwajcarskiego w stosunku do złotego. W praktyce oznacza to, że wraz ze wzrostem wartości franka, rośnie także zadłużenie kredytobiorcy, nawet jeśli regularnie spłaca on swoje raty. Wiele osób, które zaciągnęły kredyt we frankach, przez lata zmagało się z gwałtownym wzrostem zadłużenia, co prowadziło do problemów finansowych, a nawet bankructw.
Unieważnienie umowy frankowej pozwala na całkowite wyeliminowanie ryzyka walutowego. Po unieważnieniu kredyt staje się kredytem „w złotówkach” – bank i kredytobiorca rozliczają się na podstawie złotych, a nie franka szwajcarskiego, co oznacza, że dalszy kurs franka nie ma już znaczenia dla zobowiązań kredytobiorcy.
2. Zwrot nadpłaconych rat
Kolejną kluczową korzyścią, jaka wynika z unieważnienia umowy frankowej, jest możliwość odzyskania nadpłaconych środków. W momencie unieważnienia umowy kredytowej, kredytobiorca ma prawo domagać się zwrotu wszystkich rat, które wpłacił do banku, w tym także nadpłaconych kwot wynikających z różnicy kursowej. W praktyce oznacza to, że bank musi zwrócić całą kwotę spłat, które kredytobiorca wniósł w ramach umowy, co może wynieść nawet setki tysięcy złotych, w zależności od wysokości kredytu i czasu jego spłaty.
Zwrot nadpłaconych rat jest szczególnie istotny dla osób, które przez lata spłacały bardzo wysokie raty kredytowe z powodu rosnącego kursu franka.
3. Możliwość umorzenia zadłużenia
W wyniku unieważnienia umowy frankowej, kredytobiorca może także liczyć na umorzenie części lub całości zadłużenia wobec banku. W wielu przypadkach, po unieważnieniu umowy okazuje się, że kredytobiorca spłacił już więcej niż wynosiła pierwotna kwota kredytu, co oznacza, że bank nie tylko musi zwrócić nadpłacone środki, ale także nie ma podstaw do dalszego dochodzenia roszczeń wobec kredytobiorcy.
Umorzenie zadłużenia może być ogromną ulgą dla osób, które zaciągnęły kredyt na wysoką kwotę i zmagały się z rosnącymi ratami przez wiele lat.
4. Brak dalszych zobowiązań wobec banku
Po unieważnieniu umowy kredytowej, kredytobiorca nie jest już zobowiązany do dalszej spłaty kredytu. Oznacza to, że jeśli sąd uzna umowę za nieważną, kredytobiorca nie musi już ponosić kosztów związanych z dalszymi ratami kredytowymi, co daje mu pełną swobodę finansową. W praktyce oznacza to, że osoby, które zaciągnęły kredyt we frankach, mogą uwolnić się od wieloletniego zobowiązania i zyskać stabilność finansową.
5. Poprawa sytuacji kredytowej i możliwości finansowych
Unieważnienie umowy frankowej ma także pozytywny wpływ na sytuację kredytową kredytobiorcy. W przypadku, gdy kredyt zostaje unieważniony, a zadłużenie umorzone, kredytobiorca może znacząco poprawić swoją zdolność kredytową, co otwiera przed nim nowe możliwości finansowe, takie jak zaciągnięcie innego kredytu lub dokonanie większych inwestycji.
6. Ochrona majątku przed egzekucją
Kredyt we frankach, ze względu na dynamiczne zmiany kursu waluty, mógł prowadzić do sytuacji, w której zadłużenie kredytobiorcy przewyższało wartość nieruchomości. W efekcie, osoby niezdolne do spłaty kredytu były narażone na ryzyko egzekucji majątku przez bank. Unieważnienie umowy frankowej chroni kredytobiorców przed takimi sytuacjami, ponieważ w wyniku unieważnienia umowy nie ma już podstaw do dochodzenia roszczeń przez bank.
7. Brak dodatkowych kosztów kredytowych
W przypadku unieważnienia umowy frankowej, kredytobiorca jest zobowiązany jedynie do zwrotu kwoty otrzymanego kapitału, bez odsetek i innych kosztów związanych z kredytem. Oznacza to, że kredytobiorca nie musi ponosić dodatkowych opłat, które były związane z obsługą kredytu, takich jak marże banku, prowizje czy ubezpieczenia.
Jak przebiega proces unieważnienia umowy frankowej?
1. Analiza umowy przez prawnika
Pierwszym krokiem w procesie unieważnienia umowy frankowej jest dokładna analiza umowy kredytowej przez prawnika. Kancelaria Radcy Prawnego Aleksandra Danik ze Słupska oferuje kompleksową obsługę prawną w zakresie kredytów frankowych, pomagając klientom w ocenie, czy w ich przypadku istnieją podstawy do unieważnienia umowy. Analiza ta polega na sprawdzeniu, czy umowa zawiera klauzule abuzywne, które mogłyby być uznane za nieuczciwe i stanowić podstawę do unieważnienia.
2. Wniesienie pozwu do sądu
Jeśli analiza umowy potwierdzi, że istnieją podstawy do unieważnienia, następnym krokiem jest wniesienie pozwu do sądu. W pozwie prawnik przedstawia argumenty na rzecz unieważnienia umowy oraz dowody na nieuczciwość zastosowanych klauzul. Proces ten może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od skomplikowania sprawy oraz obciążenia sądów.
3. Proces sądowy
Proces sądowy może obejmować kilka etapów, w tym składanie dowodów, przesłuchiwanie świadków oraz opiniowanie przez biegłych. W przypadku kredytów frankowych, kluczowym elementem postępowania sądowego jest ocena klauzul indeksacyjnych oraz mechanizmów przeliczania waluty, które bank zastosował w umowie.
4. Rozstrzygnięcie sprawy przez sąd
Po zakończeniu procesu sądowego, sąd wydaje wyrok. W przypadku unieważnienia umowy, sąd orzeka o zwrocie wzajemnych świadczeń między stronami – kredytobiorca musi zwrócić bankowi kapitał kredytu, a bank zwraca wszystkie raty i opłaty wniesione przez kredytobiorcę. Wyrok sądu kończy całą sprawę, a kredytobiorca zostaje uwolniony od dalszych zobowiązań wobec banku.
Czy warto zdecydować się na unieważnienie umowy frankowej?
Decyzja o unieważnieniu umowy frankowej nie jest łatwa, ale w wielu przypadkach może okazać się najlepszym rozwiązaniem dla osób, które zmagają się z rosnącymi ratami kredytowymi. Warto rozważyć ten krok szczególnie w sytuacji, gdy zadłużenie wobec banku przekracza wartość nieruchomości lub gdy kredytobiorca nie jest w stanie spłacać dalszych rat.
Kancelaria Radcy Prawnego Aleksandra Danik ze Słupska oferuje wsparcie na każdym etapie procesu, pomagając klientom w odzyskaniu nadpłaconych środków i uwolnieniu się od ryzyka walutowego. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o możliwościach unieważnienia umowy frankowej.
