W Polsce istnieją dwa główne rodzaje rozwodów, które różnią się głównie w kwestii orzeczenia o winie w rozkładzie pożycia małżeńskiego. Są to:
1. Rozwód bez orzekania o winie
W tym przypadku sąd orzeka rozwód bez wskazywania, która ze stron jest winna rozkładu pożycia. Taki rozwód możliwy jest tylko wtedy, gdy obie strony zgadzają się na to rozwiązanie. Sąd skupia się wyłącznie na tym, czy nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, bez analizowania przyczyn rozpadu małżeństwa.\
Konsekwencje:
– Szybsza procedura: Rozwody bez orzekania o winie trwają zazwyczaj krócej, ponieważ nie ma potrzeby przeprowadzania postępowania dowodowego w zakresie ustalania winy.
– Brak winy: Brak orzekania o winie ma znaczenie przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego między byłymi małżonkami. Małżonek może żądać alimentów tylko w przypadku, gdy znajduje się w niedostatku, i tylko przez okres maksymalnie 5 lat (chyba że sąd postanowi inaczej).
– Sytuacja alimentacyjna dzieci: Alimenty na dzieci sąd ustala niezależnie od tego, czy rozwód jest z orzeczeniem o winie, czy bez, i zależą one od potrzeb dziecka oraz możliwości zarobkowych rodziców.
2. Rozwód z orzeczeniem o winie
W przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie, sąd ustala, kto jest odpowiedzialny za rozkład pożycia małżeńskiego. Może to być jeden z małżonków lub obie strony (wina wspólna). Proces ustalania winy może wymagać skomplikowanego postępowania dowodowego, które może obejmować przesłuchania świadków, analizy dokumentów, opinie biegłych itp.
Konsekwencje:
– Dłuższe postępowanie: Proces rozwodowy z orzeczeniem o winie trwa zazwyczaj dłużej, ponieważ sąd musi szczegółowo przeanalizować przyczyny rozkładu pożycia, oceniając winę jednej lub obu stron.
– Alimenty: W przypadku orzeczenia o winie, małżonek niewinny może żądać alimentów od małżonka winnego, nawet jeśli nie znajduje się w niedostatku, jeżeli jego sytuacja materialna pogorszyła się w wyniku rozwodu. Małżonek winny ma obowiązek płacenia alimentów na rzecz małżonka niewinnego do momentu, aż zmieni się sytuacja życiowa tego ostatniego (nie ma tu limitu czasowego jak w przypadku rozwodów bez orzekania o winie).
– Sytuacja alimentacyjna dzieci: Alimenty na dzieci są również ustalane niezależnie od orzeczenia o winie. Sąd kieruje się dobrem dziecka, jego potrzebami oraz możliwościami finansowymi rodziców.
Kluczowe elementy w postępowaniach rozwodowych (dotyczące obu rodzajów rozwodów):
1. Alimenty na dzieci: Niezależnie od rodzaju rozwodu, sąd zawsze zajmuje się ustaleniem alimentów na dzieci. Alimenty mają na celu zapewnienie dziecku odpowiednich warunków materialnych, a ich wysokość zależy od potrzeb dziecka oraz możliwości finansowych rodziców.
2. Opieka nad dziećmi: W każdym rozwodzie sąd musi rozstrzygnąć kwestię władzy rodzicielskiej nad dziećmi, ustalić zasady kontaktów oraz decydować, czy rodzice będą dzielić odpowiedzialność za wychowanie dzieci, czy też jeden z rodziców otrzyma pełną władzę rodzicielską.
3. Podział majątku: Sprawa o rozwód nie automatycznie obejmuje podziału majątku wspólnego. Może on zostać rozstrzygnięty w osobnym postępowaniu lub w ramach ugody między małżonkami.
Podsumowanie:
– Rozwód bez orzekania o winie: Szybszy, mniej skomplikowany, brak skomplikowanego postępowania dowodowego w sprawie winy, alimenty między małżonkami tylko w przypadku niedostatku.
– Rozwód z orzeczeniem o winie: Dłuższy, wymaga ustalania winy, może prowadzić do długoterminowych zobowiązań alimentacyjnych wobec małżonka niewinnego, nawet jeśli nie znajduje się w niedostatku.
Ostateczny wybór rodzaju rozwodu zależy od sytuacji i relacji między małżonkami oraz ich gotowości do porozumienia.
